بيست و شش فن مهم براي تقويت حافظه

متخصصان روانشناسی و دست اندركارانتعلیم و تربیت، فنون، روشها و تدابیر متعددی را برای پرورش ذهن، تقویت حافظه و یادگیری بهتر ارائه كردهاند كه در این جا به تشریح آنها میپردازیم.
تقویت حافظه، همان یادگیری بهتر است. تقویت حافظه یعنی رعایت اصول و قوانین حاكم بر یادگیری. اگر قوانین حاكم بر یادگیری را خوب رعایت كنیم، بهتر یاد خواهیم گرفت و در نتیجه احساس میشود كه حافظه ما تقویت شده است.
تقویت حافظه یا پرورش حافظه همان عوامل موثر بر یادآوری است كه روانشناسان به عنوان روشهای پرورش حافظه پیشنهاد كردهاند (بینایی).
در این بحث به ۲۶ شگرد مهم برای داشتن یك حافظه سالم، نیرومند و از همه مهمتر كارآمد میپردازیم، تا بتوانید به واسطه آن مطالب را سریعتر به خاطر بسپارید و راحتتر به یاد آورید.
۱) هدف
۲) اعتماد داشتن
۳) علاقه
۴) سلامتی
۵) اكسیژن كافی
۶) دقت
۷) تمركز
۸) استراحت
۹) خواب كافی
۱۰) آرامش
۱۱) برنامهریزی
۱۲) مدت یادگیری
۱۳) یادگیری با فاصله
۱۴) تصمیم به خاطر سپردن
۱۵) خوب درك كردن
۱۶) روش PQGR كهتوضیح خواهیم داد
۱۷) تكرار
۱۸) استفاده ازانواع حافظه
۱۹) تصویرسازی
۲۰) وسایلكمك آموزشی
۲۱) تشریحی و تستی خواندن
۲۲) روش جزء به جزء و روش كلی
۲۳) ارتباط
۲۴) سازماندهی در برنامه
۲۵) برجستگی نكات مهم
۲۶) تقدم و تاخر
● تند خوانی
امروزه خواندن یكی از مهمترین وسایل ارتباطی انسان با محیط بیرونیاش است. انسان امروزی میكوشد با مطالعه گوناگون، ارتباط بیشتری با جهان خارج پیدا كند. در این میان، مطالب گوناگون با سرعت غیرقابل وصفی افزایش مییابند، بنابراین نیاز به مطالعه بیشتر نیز ضرورت مییابد. انسان امروزی میخواهد با خواندن منابع مختلف، همگام با دیگران پیشرفت كند و از نتیجه تحقیقات و زحمات پژوهشگران بهرهمند گردد، ولی مشكل عمده این است كه برای افزایش اطلاعات خویش باید زمان بیشتری را صرف مطالعه كند. اما متاسفانه زمان محدود است و غیر قابل افزایش، پس چاره چیست؟ تنها راهحل این است كه بر سرعت مطالعه خود بیفزاید. ازهمین جا اهمیت فراگیری شیوههای تند خوانی مشخص میگردد.
● ضرورت آموزش تندخوانی
بدون شك بهترین نام برای دورهای كه در آنزندگی میكنیم، عصر اطلاعات و ارتباطات است. زمانی میپنداشتند كه با پیشرفت ارتباطات و دریافت اطلاعات از طریق صوت و تصویر به تدریج كتاب، مجله و روزنامه از رده خارج میشود اما این طور نشد و هنوز هم حدود ۷۰ درصد یادگیری از طریق خواندن به دست میآید. هر فردی كه خواندن را آموخته یا به عبارت دیگر حروف را میشناسد، چه شیوههایی را باید به كار گیرد تا بتواند با صرف كمترین نیرو و در حداقل زمان، مطالب را بیاموزد؟ این پرسشی است كه علم تندخوانی بدان پاسخ میدهد.
نیاز روزافزون خواندن با سرعت بالا در مقابل تنگی وقت، خواندن را از معنی «شناختن حروف» خارج كرده و آن را به صورت یك فن و مهارت درآورده است.
افرادی كه هیچگونه آشنایی با فنون تندخوانی ندارند، طوری مطالعه میكنند كه گویی دارند زیر زبانی حرف میزنند و متاسفانه سرعت خواندن این افراد از ۱۵۰ كلمه در دقیقه تجاوز نمیكند، در حالی كه همین افراد میتوانند سریعتر بخوانند و بیشتر هم درك كنند.
كسی كه متن را به كندی میخواند، غالبا سرنخ مفهوم اصلی را گم میكند. گذشته از این، شخص تا زمانی كه صاحب مهارت كافی در تندخوانی نباشد، توجهش به سادگی بر اثر عوامل بیرونی پرت میشود. اغلب افراد كندخوان، مهارت كافی در خواندن مطالب دقیق تشریحی را ندارند و نمیتوانند مفهوم اصلی و كلیدی عبارت را تشخیص دهند.
تحقیقات نشان داده است افرادی كه با روش غلط مطالعه میكنند، تنها پس از گذشت یك روز حدود ۸۰ درصد آموختههای خود را فراموش میكنند، در حالی كه با فراگیری اصول تندخوانی و روشهای صحیح یادگیری، میتوان مطلب را بهتر درك كرد و در عین حال فراموشی را به حداقل رساند.
● مهمترین علل كندخوانی و راههای برطرفكردن آنها
برای كسب مهارت تندخوانی، باید عللكندخوانی را مورد بررسی قرار داد، سپسراههای برطرف كردن آنها و سرانجام تمرینات مناسب تندخوانی را ارائه داد. در زیر مهمترینعلل كندخوانی و راههای برطرف كردن آنها آمده است كه از این راهها میتوان به بلندبلندخواندن، برگشت چشم به عقب، كلمه خوانی،سرگردانی دید، مكث طولانی چشم، محدودیتحوزه دید و تكرار ذهنی كلمات اشاره داشت...

منبع: مجله خانواده سبز
تهیه کننده : فرهاد خلفیان