اشعار احمد شاملو

من، مرگ را

اينك موج سنگين گذرزمان است كه در من مي گذرد.

اينك موج سنگين زمان است كه چون جوبار آهن در من مي گذرد.

اينك موج سنگين زمان است كه چو نان دريائي از پولاد و سنگ در من مي گذرد.

***

در گذر گاه نسيم سرودي ديگرگونه آغاز كرده ام.

در گذرگاه باران سرودي ديگرگونه آغاز كرده ام.

در گذر گاه سايه سرودي ديگرگونه آغاز كرده ام.



نيلوفر و باران در تو بود

خنجر و فريادي در من.

فواره و رؤيا در تو بود

تالاب و سياهي در من.



در گذرگاهت سرودي دگر گونه آغاز كردم.

***

من برگ را سرودي كردم

سر سبز تر ز بيشه



من موج را سرودي كردم

پرنبض تر ز انسان



من عشق را سرودي كردم

پر طبل تر زمرگ.



سر سبز تر ز جنگل

من برگ را سرودي كردم



پرتپش تر از دل دريا

من موج را سرودي كردم



پر طبل تر از حيات

من مرگ را

سرودي كردم.

*****

وصل

1)

در برابر بي كراني ساكن

جنبش كوچك گلبرگ

به پروانه ئي ماننده بود



زمان با گام شتا بناك بر خواست

و در سرگرداني

يله شد.

در باغستان خشك

معجزه وصل

بهاري كرد.



سراب عطشان

بركه ئي صافي شد.

و گنجشكان دست آموز بوسه

شادي را

در خشكسار باغ

به رقص در آوردند.

(2)

اينك چشمي بي دريغ

كه فانوس را اشكش

شور بختي مردمي را كه تنها بودم وتاريك

لبخند مي زند.



آنك منم كه سرگرداني هايم را همه

تا بدين قله جل جتا

پيموده ام.

آنك منم

ميخ صليب از كف دستان به دندان بركنده.



آنك منم

پا بر صليب باژگون نهاده

با قامتي به بلندي فرياد.

(3)

در سرزمين حسرت معجزهاي فرود آ مد

[ واين خود معجزه ئي ديگر گونه بود].



فرياد كردم،:

«- اي مسافر!

با من از زنجيريان بخت كه چنان سهمناك دوست مي داشتم

اين مايه ستيزه چرا رفت؟

با ايشان چه مي بايد كرد؟»



«-بر ايشان مگير!»



چنين گفت و چنين كردم.



لايه تيره فرو نشست

آبگير كدر

صافي شد

و سنگريزه هاي زمزمه

در ژرفاي زلال

درخشيد.



دندانهاي خشم

به لبخندي

زيبا شد.



رنج ديرينه

همه كينه هايش را

خنديد.



پاي آبله در چمنزار آفتاب

فرود آمد

بي آنكه از شب نا آشتي

داغ سياهي بر جگر نهاده باشم.

(4)

نه!

هرگز شب را باور نكردم

چرا كه

در فراسوهاي دهليزش

به اميد دريچه ئي

دل بسته بودم.

(5)

شكوهي در جانم تنوره مي كشد

گوئي از پاك ترين هواي كوهستان

لبالب

قدحي در كشيده ام.



در فرصت ميان ستاره ها

شلنگ انداز

رقصي ميكنم-

ديوانه

به تماشاي من بيا!

*****

آغاز

بي گاهان

به غربت

به زماني كه خود در نرسيده بود -



چنين زاده شدم در بيشه جانوران و سنگ،

و قلبم

در خلاء

تپيدن آغاز كرد.

***

گهواره تكرار را ترك گفتم

در سرزميني بي پرنده و بي بهار.



نخستين سفرم باز آمدن بود ازچشم اندازهاي اميد فرساي ماسه و خار،

بي آن كه با نخستين قدم هاي نا آزموده نوپائي خويش

به راهي دور رفته باشم.



نخستين سفرم

باز آمدن بود.

***

دور دست

اميدي نمي آموخت.

لرزان

بر پاهاي نوراه

رو در افق سوزان ايستادم.

دريافتم كه بشارتي نيست

چرا كه سرابي در ميانه بود.

***

دور دست اميدي نمي آموخت.

دانستم كه بشارتي نيست:

اين بي كرانه

زنداني چندان عظيم بود

كه روح

از شرم ناتواني

دراشك

پنهان مي شد.

*****

شبانه

ميان خورشيد هاي هميشه

زيبائي تو

لنگري ست -

خورشيدي كه

از سپيده دم همه ستارگان

بي نيازم مي كند.

نگاهت

شكست ستمگري ست -

نگاهي كه عرياني روح مرا

از مهر

جامه ئي كرد

بدان سان كه كنونم

شب بي روزن هرگز

چنان نمايد

كه كنايتي طنز آلود بوده است.



و چشمانت با من گفتند

كه فردا

روز ديگري ست -



آنك چشماني كه خمير مايه مهر است!

وينك مهر تو:

نبرد افزاري

تا با تقدير خويش پنجه در پنجه كنم.

***

آفتاب را در فراسوهاي افق پنداشته بودم.

به جز عزيمت نابهنگامم گزيري نبود

چنين انگاشته بودم.



آيدا فسخ عزيمت جاودانه بود.

***

ميان آفتاب هاي هميشه

زيبائي تو

لنگري ست -

نگاهت شكست ستمگري ست -

و چشمانت با من گفتند

كه فردا

روز ديگري ست.

*****

تكرار

جنگل آينه ها به هم درشكست

و رسولاني خسته بر اين پهنه نوميد فرود آمدند

كه كتاب رسالت شان

جز سياهه آن نام ها نبود

كه شهادت را

در سرگذشت خويش

مكرر كرده بودند.

***

با دستان سوخته

غبار از چهره خورشيد سترده بودند

تا رخساره جلادان خود را در آينه هاي خاطره باز شناسند.

تا در يابند كه جلادان ايشان، همه آن پاي در زنجيرانند

كه قيام در خون تپيده اينان

چنان چون سرودي در چشم انداز آزادي آنان رسته بود، -

هم آن پاي در زنجيرانند كه، اينك!

بنگريد

تا چه گونه

بي آسمان و بي سرود

زندان خود و اينان را دوستاقباني مي كنند،



بنگريد!

بنگريد!

***

جنگل آينه ها به هم درشكست

و رسولاني خسته بر گستره تاريك فرود آمدند

كه فرياد درد ايشان

به هنگامي كه شكنجه بر قالبشان پوست مي دريد

چنين بود:

« - كتاب رسالت ما محبت است و زيبائي ست

تا بلبل هاي بوسه بر شاخ ارغوان بسرايند.



شور بختان را نيكفرجام

بردگان را آزاد و

نوميدان را اميدوار خواسته ايم

تا تبار يزداني انسان

سلطنت جاويدانش را

در قلمرو خاك

باز يابد.



كتاب رسالت ما محبت است و زيبائي ست

تا زهدان خاك

از تخمه كين

بار نبندد. »

***

جنگل آئينه فرو ريخت

و رسولان خسته به تبار شهيدان پيوستند،

و شاعران به تبار شهيدان پيوستند

چونان كبوتران آزاد پروازي كه به دست غلامان ذبح مي شوند

تا سفره اربابان را رنگين كنند.

و بدين گونه بود

كه سرود و زيبائي

زميني را كه ديگر از آن انسان نيست

بدرود كرد.



گوري ماند و نوحه ئي.

و انسان

جاودانه پا دربند

به زندان بندگي اندر

بماند.

*****

سرود براي سپاس و پرستش

بوسه هاي تو

گنجشككان پر گوي باغند

و پستان هايت كندوي كوهستان هاست

و تنت

رازي ست جاودانه

كه در خلوتي عظيم

با منش در ميان مي گذارند .



تن تو آهنگي ست

و تن من كلمه ئي ست كه در آن مي نشيند

تا نغمه ئي در وجود آيد :

سرودي كه تداوم را مي تپد.



در نگاهت همه مهرباني هاست :

قاصدي كه زندگي را خبر مي دهد .

و در سكوتت همه صداها :

فريادي كه بودن را تجربه مي كند .

*****

شبانه (2)

دوستش مي دارم

چرا كه مي شناسمش،

به دو ستي و يگانگي.

- شهر

همه بيگانگي و عداوت است.-

هنگامي كه دستان مهربانش را به دست مي گيرم

تنهائي غم انگيزش را در مي يابم.

اندوهش غروبي دلگير است

در غربت و تنهايي.

همچنان كه شاديش

طلوع همه آفتاب هاست

و صبحانه

و نان گرم،

و پنجره ئي

كه صبحگا هان

به هواي پاك

گشوده مي شود،

وطراوت شمعداني ها

در پاشويه حوض.

***

چشمه ئي،

پروانه ئي، وگلي كوچك

از شادي

سر شارش مي كند

و ياس معصو مانه

از اندوهي

گران بارش:

اين كه بامداد او، ديري است

تا شعري نسروده است.



چندان كه بگويم

«ـ امشب شعري خواهم نوشت»

با لباني متبسم به خوابي آرام فرو ميرود

چنان چون سنگي

كه به درياچه ئي

و بودا

كه به نيروانا.



و در اين هنگام

دختركي خردسال را ماند

كه عروسك محبوبش را

تنگ در آغوش گرفته باشد.

اگر بگويم كه سعادت

حادثه ئي است بر اساس اشتباهي؛

اندوه سرا پايش رادر بر مي گيرد

چنان چون درياچه ئي

كه سنگي را

ونيروانا

كه بودا را.



چرا كه سعادت را.

جز در قلمرو عشق باز نشناخته است

عشقي كه

به جز تفاهمي آشكار

نيست.

بر چهره زندگاني من

كه بر آن

هر شيار

از اندوهي جانكاه حكايتي مي كند

آيدا!

لبخند آمرزشي است.

نخست

دير زماني در او نگريستم

چندان كه،چون نظري از وي باز گرفتم

درپيرامون من

همه چيزي

به هيات او در آمده بود.

آنگاه دانستم كه مراديگر

از او گزير نيست.

*****

شبانه (3)

دريغا دره سر سبز و گردوي پير،

و سرود سر خوش رود

به هنگا مي كه ده

در دو جانب آب خنياگر

به خواب شبانه فرو مي شد

و خواهش گرم تن ها

گوش ها را به صدا هاي درون هر كلبه

نا محرم مي كرد،

وغيرت مردي و شرم زنانه

گفت گوهاي شبانه را

به نجوا هاي آرام

بدل مي كرد



وپرندگان شب

به انعكاس چهچه خويش

جواب

مي گفتند.-



دريغا مهتاب و

دريغا مه

كه در چشم اندازما

كهسار جنگلپوش سر بلند را

در پرده شكي

ميان بود و نبود

نهان مي كرد.-



دريغا باران

كه به شنطنت گوئي

دره را

ريز و تند

در نظر گاه ما

هاشور مي زد.-

دريغا خلوت شب هاي به بيداري گذشته،

تا نزول سپيده دمان را

بر بستر دره به تماشا بنشينيم،

ومخمل شاليزار

چون خاطره ئي فراموش

كه اندك اندك فرياد آند

رنگ هايش را به قهر و به آشتي

از شب بي حوصله

بازستاند.-



و دريغا بامداد

كه چنين به حسرت

دره سبزرا وانهاد و

به شهر باز آمد؛



چرا كه به عصري چنين بزرگ

سفر را

در سفره نان نيز، هم بدان دشواري بخ پيش مي بايد برد

كه در قلمرو نام.

*****

شبانه(9)

مرگ را ديده ام من.

در ديدا ري غمناك،من مرگ را به دست

سوده ام.

من مرگ را زيسته ام،

با آوازي غمناك

غمناك،

و به عمري سخت دراز و سخت فرساينده.

آه، بگذاريدم! بگذاريدم!

اگر مرگ

همه آن لحظه آشناست كه ساعت سرخ

از تپش باز مي ماند.

و شمعي-كه به رهگذار باد-

ميان نبودن و بودن

درنگي نمي كند،-

خوشا آن دم كه زن وار

با شاد ترين نياز تنم به آغوشش كشم

تا قلب

به كاهلي از كار

باز ماند

و نگاه جشم

به خالي هاي جاودانه

بر دو خته

و تن

عاطل!



دردا

دردا كه مرگ

نه مردن شمع و

نه بازماندن

ساعت است،

نه استراحت آغوش زني

كه در رجعت جاودانه

بازش يابي،



نه ليموي پر آبي كه مي مكي

تا آنچه به دور افكندنياست

تفاله اي بيش

نباشد:

تجربه ئي است

غم انگيز

غم انگيز

به سال ها و به سال ها و به سال ها...

وقتي كه گرداگرد ترا مردگاني زيبا فرا گرفته اند

يا محتضراني آشنا

-كه ترا بدنشان بسته اند

با زنجيرهاي رسمي شناسنامه ها

و اوراق هويت

و كاغذهائي

كه از بسياري تمبرها و مهرها

و مركبي كه به خوردشان رفته است

سنگين شده اند،-



وقتي كه به پيرامون تو

چانه ها

دمي از جنبش بعز نمي ماند

بي آن كه از تمامي صدا ها

يك صدا

آشناي تو باشد،-



.قتي گخ ئرئخت

تز حسادت هاي حقير

بر نمي گذرد

و پرسش ها همه

در محور روده ها هست...



آري ،مرگ

انتظاري خوف انگيز است؛

انتظاري

كه بي رحمانه به طول مي انجامد.

مسخي است دردناك

كه مسيح را

شمشير به كف مي گذارد

در كوچه هائي شايعه،

تا به دفاع از عصمت مادر خويش

بر خيزيد،



و بودا را

با فرياد هاي شوق و شور هلهله ها

تا به لباس مقدس سربازي در آيد،

يا ديوژن را

با يقه شكسته و كفش برقي،

تا مجلس را به قدوم خويش مزين كند

در ضيافت شام اسكندر.

***

من مرگ را زيسته ام

با آوازي غمناك

غمناك،

وبه عمري سخت دراز و سخت فرساينده.

*****

شبانه(10)

رود

قصيده بامدادي را

در دلتاي شب

مكرر مي كند

و روز

از آخرين نفس شب پر انتظار

آغاز مي شود.

و- اينك- سپيده دمي كه شعله چراغ مرا

در طاقچه بي رنگ مي كند

تا مر غكان بومي رنك را

در بوته هاي قالي از سكوت خواب بر انگيزد،

پنداري آفتابي است

كه به آشتي

در خون من طالع مي شود.

***

اينك محراب مذهبي جاوداني كه در آن

عابد و معبود عبادت و معبد

جلوه يي يكسان دارند:

بنده پرستش خداي مي كند

هم از آن گونه

كه خداي

بنده را.



همه برگ وبهار

در سر انگشتان تست.

هواي گسترده

در نقره انگشتانت مي سوزد

و زلالي چشمه ساران

از باران وخورشيد سير آ ب مي شود

***

زيبا ترين حرفت را بگو

شكنجه پنهان سكوتت را آشكار كن

و هراس مدار از آن كه بگويند

ترانه بيهودگي نيست

چرا كه عشق

حرفي بيهوده نيست.



حتي بگذارآفتاب نيز برنيايد

به خاطر فرداي ما اگر

بر ماش منتي است؛

چرا كه عشق،

خود فرداست

خود هميشه است.

بيشترين عشق جهان را به سوي تو مياورم

از معبر فريادها و حماسه ها.

چراكه هيچ چيز در كنار من

از تو عظيم تر نبوده است

كه قلبت

چون پروانه يي

ظريف و كوچك وعاشق است.



اي معشوقي كه سرشار از زنانگي هستي

و به جنسيت خود غره اي

به خاطر عشقت!-

اي صبور! اي پرستار!

اي مومن!

پيروزي تو ميوه حقيقت توست.



رگبارها و برفها را

توفان و آفتاب آتش بيز را

به تحمل صبر

شكستي.

باش تا ميوه غرورت برسد.

اي زني كه صبحانه خورشيد در پيراهن تست،

پيروزي عشق نسيب تو باد!

***

از براي تو، مفهومي نيست.-

نه لحظه ئي:

پروانه ئيست كه بال ميزند

يا رود خانه اي كه در حال گذر است.-



هيچ چيز تكرار نمي شود

و عمر به پايان مي رسد:

پروانه

بر شكوفه يي نشست

و رود به دريا پيوست.

*****

شبانه

با گياه بيابانم

خويشي و پيوندي نيست

خود اگر چه درد رستن و ريشه كردن با من است وهراس بي بار و بري



و در اين گلخن مغموم

پا در جاي چنانم

كه ما ز وي پير

بندي دره تنگ.

و ريشه فولادم

در ظلمت سنگ

مقصدي بي رحمانه را

جاودنه در سفرند.

***

مرگ من سفري نيست،

هجرتي است

از وطني كه دوست نمي داشتم

به خاطر مردمانش.



خود آيا از چه هنگام اين چنين

آئين مردمي

از دست

بنهاده ايد؟

پر پرواز ندارم

اما

دلي دارم و حسرت درناها.



و به هنگامي كه مرغان مهاجر

در درياچه ماهتاب

پارو مي كشند،

خوشا رها كردن و رفتن؛

خوابي ديگر

به مردابي ديگر!

خوشا ماندابي ديگر

به ساحلي ديگر

به دريائي ديگر!

خوشا پر كشيدن خوشا رهائي،

خوشا اگر نه رها زيستن، مردن به رهائي!

آه ، اين پرنده

در اين قفس تنگ

نمي خواند.

***

نهادتان، هم به وسعت آسمان است

از آن بيشتر كه خداوند

ستاره و خورشيد بيا فريند.



برد گانتان را همه بفروخته ايد

كه برده داري

نشان زوال و تباهي است.

و كنون به پيروزي

دست به دست مي تكانيد

كه از طايفه برده داران نئيد (آفرينتان!)

و تجارت آدمي

از دست

بنهاده ايد؟

***

بندم خود اگر چه بر پاي نيست

سوز سرود اسيران با من است،

واميدي خود برهائيم ار نيست

دستي است كه اشك از چشمانم مي سترد،

و نويدي خود اگر نيست

تسلائي هست.



چرا كه مرا

ميراث محنت روزگاران

تنها

تسلاي عشقي است

كه شاهين ترازو را

به جانب كفه فردا

خم مي كند.

*****

غزلي در نتوانستن

ادستهاي گرم تو

كودكان توامان آغوش خويش

سخن ها مي توانم گفت

غم نان اگر بگذارد.

نغمه در نغمه درافكنده

اي مسيح مادر، اي خورشيد!

از مهرباني بي دريغ جانت

با چنگ تمامي ناپذير تو سرودها مي توانم كرد

غم نان اگر بگذارد.

***

رنگ ها در رنگ ها دويده،

اي مسيح مادر ، اي خورشيد!

از مهرباني بي دريغ جانت

با چنگ تمامي نا پذير تو سرودها مي توانم كرد

غم نان اگر بگذارد.

***

چشمه ساري در دل و

آبشاري در كف،

آفتابي در نگاه و

فرشته اي در پيراهن

از انساني كه توئي

قصه ها مي توانم كرد

غم نان اگر بگذارد.

****

از مرگ، من سخن گفتم

چندان كه هياهوي سبز بهاري ديگر

از فرا سوي هفته ها به گوش آمد،

با برف كهنه

كه مي رفت

از مرگ

من

سخن گفتم.

و چندان كه قافله در رسيد و بار افكند

و به هر كجا

بر دشت

از گيلاس بنان

آتشي عطر افشان بر افروخت،

با آتشدان باغ

از مرگ

من

سخن گفتم.

***

غبار آلود و خسته

از راه دراز خويش

تابستان پير

چون فراز آمد

در سايه گاه ديوار

به سنگيني

يله داد

و كودكان

شادي كنان

گرد بر گردش ايستادند

تا به رسم ديرين

خورجين كهنه را

گره بگشايد

و جيب دامن ايشان را همه

از گوجه سبز و

سيب سرخ و

گردوي تازه بيا كند.

پس

من مرگ خوشتن را رازي كردم و

او را

محرم رازي؛

و با او

از مرگ

من

سخن گفتم.



و با پيچك

كه بهار خواب هر خانه را

استادانه

تجيري كرده بود،

و با عطش

كه چهره هر آبشار كوچك

از آن

با چاه

سخن گفتم،



و با ماهيان خرد كاريز

كه گفت و شنود جاودانه شان را

آوازي نيست،



و با زنبور زريني

كه جنگل را به تاراج مي برد

و عسلفروش پير را

مي پنداشت

كه باز گشت او را

انتظاري مي كشيد.



و از آ ن با برگ آخرين سخن گفتم

كه پنجه خشكش

نو اميدانه

دستاويزي مي جست

در فضائي

كه بي رحمانه

تهي بود.

***

و چندان كه خش خش سپيد زمستاني ديگر

از فرا سوي هفته هاي نزديك

به گوش آمد

و سمور و قمري

آسيه سر

از لانه و آشيانه خويش

سر كشيدند،

با آخرين پروانه باغ

از مرگ

من

سخن گفتم.

***

من مرگ خوشتن را

با فصلها در ميان نهاده ام و

با فصلي كه در مي گذشت؛

من مرگ خويشتن را

با برفها در ميان نهادم و

با برفي كه مي نشست؛



با پرنده ها و

با هر پرنده كه در برف

در جست و جوي

چينه ئي بود.



با كاريز

و با ماهيان خاموشي.

من مرگ خويشتن را با ديواري در ميان نهادم

كه صداي مرا

به جانب من

باز پس نمي فرستاد.

چرا كه مي بايست

تا مرگ خويشتن را

من

نيز

از خود نهان كنم.

*****

شكاف

جادوي تراشي چربدستانه

خاطره پا در گريز عشقي كامياب را

كه كجا بود و چه وقت،

به بودن و ماندن

اصرار مي كند:

بر آبگينه اين جام فاخر

كه در آن

ماهي سرخ

به فراغت

گامهاي فرصت كوتاهش را

نان چون جرعه زهري كشتيار

نشخوار

مي كند.

***

از پنجره

من

در بهار مي نگرم

كه عروس سبز را

از طلسم خواب چوبينش

بيدار مي كند.



من و جام خاطره را،و بهار را

و ماهي سرخ را

كه چونان « نقطه پاياني » رنگين و ’مذ ّ هب

فرجام بي حصل تبار تزئيني خود را

اصرار مي كند.

*****

از قفس

در مرز نگاه من

از هرسو

ديوارها

بلند،

ديوارها

بلند،

چون نوميدي

بلندند.

آيا درون هر ديوار

سعادتي هست

وسعادتمندي

و حسادتي؟-

كه چشم اندازها

از اين گونه مشبـّكند

و ديوارها ونگاه

در دور دست هاي نوميدي

ديدار مي كنند،

و آسمان

زنداني است

از بلور؟

*****

چلچلي ( سه سرود براي آفتاب)

من آن مفهوم مجــّرد را جسته ام.



پاي در پاي آفتابي بي مصرف

كه پيمانه مي كنم

با پيمانه روزهاي خويش كه به چوبين كاسه ي جذاميان ماننده است.

من آن مفهوم مجــّرد را مي جويم.

پيمانه ها به چهل رسيد و آن برگشت.

افسانه هاي سرگردانيت

- اي قلب در به در! -

به پايان خويش نزديك ميشود.



بيهوده مرگ

به تهديد

چشم مي دراند.

ما به حقيقت ساعت ها

شهادت نداده ايم

جز به گونه اين رنجها

كه از عشق هاي رنگين آدميان

به نصيب برده ايم

چونان خاطره ئي هر يك

در ميان نهاده

از نيش خنجري

با درختي.

***

با اين همه از ياد مبر

كه ما

- من وتو -

انسان را

رعايت كرده ايم.

***

درباران وبه شب

به زير دو گوش ما

در فاصله ئي كوتاه از بسترهاي عفاف ما

روسبيان

به اعلام حضور خويش

آهنگ هاي قديمي را

با سوت

ميزنند.

(در برابر كدامين حادثه

آيا

انسان را

ديده اي

با عرق شرم

بر جبينش؟)

***

آنگاه كه خوشتراش ترين تن ها را به سكه سيمي

توان خريد،

مرا

- دريغا دريغ -

هنگامي كه به كيمياي عشق

احساس نياز

مي افتد

همه آن دم است .

همه آن دم است .

***

قلبم را در مجري ِ كهنه ئي

پنهان مي كنم

در اتاقي كه دريچه ئيش

نيست.

از مهتابي

به كوچه تاريك

خم مي شوم

وبه جاي همه نوميدان

ميگريم.



آه

من

حرام شده ام!

***

با اين همه - اي قلب در به در!-

از ياد مبر

كه ما

- من وتو -

عشق را رعايت كرده ايم،

از ياد مبر

كه ما

- من و تو -

انسان را

رعايت كرده ايم،

خود اگر شاهكار خدابود

يا نبود.

*****

مرگ ناصري ( سه سرود براي آفتاب)

با آوازي يكدست،

يكدست

دنباله چوبين بار

در قفايش

خطّي سنگين و مرتعش

بر خاك مي كشيد.



((-تاج خاري برسرش بگذاريد!))

و آواز ِ دراز ِ دنباله بار

در هذيان ِ دردش

يكدست

رشته ئي آتشين

مي رشت.



((- شتاب كن ناصري، شتاب كن!))



از رحمتي كه در جان خويش يافت

سبك شد

و چونان قوئي مغرور

در زلالي خويشتن نگريست



((- تازيانه اش بزنيد!))



رشته چر مباف

فرود آمد.

و ريسمان ِ بي انتهاي ِ سرخ

در طول ِ خويش

از گروهي بزرگ.

بر گذشت.



((- شتاب كن ناصري، شتاب كن!))

***

از صف غوغاي تماشا ئيان

العارز

گام زنان راه خود را گرفت

دست ها

در پس ِ پشت

به هم در افكنده،

و جانش را ار آزار ِ گران ِ ديني گزنده

آزاد يافت:



((- مگر خود نمي خواست، ورنه ميتوانست!))

***

آسمان كوتاه

به سنگيني

بر آواز ِ روي در خاموشي ِ رحم

فرو افتاد.

سوگواران، به خاكپشته بر شدند

و خورشيد و ماه

به هم

بر آمد.

*****